Bart Vos | 13 april 2025

Het belang van VCA-certificering in de procesindustrie

    De procesindustrie kent strenge veiligheidseisen. VCA-certificering (Veiligheid, Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers) toont aan dat je veilig werkt en bekend bent met de risico's in industriële omgevingen. Voor zzp-monteurs is dit certificaat meer dan een papiertje - het is je toegangsbewijs tot de meeste opdrachtgevers in de procesindustrie. Special Ops werkt daarom alleen met VCA-gecertificeerde zzp-monteurs. Dit garandeert dat jij als zzp-monteur veilig kunt werken én dat opdrachtgevers kunnen rekenen op vakkundige professionals.

    Wat is VCA precies?

    Veiligheid staat voorop in de procesindustrie. Elke dag werk je als zzp-monteur in omgevingen met potentiële risico's zoals elektriciteit, chemicaliën, hoge temperaturen en druk. VCA werd ontwikkeld om deze risico's te minimaliseren. Het systeem zorgt ervoor dat iedereen op de werkvloer dezelfde veiligheidstaal spreekt en dezelfde standaarden hanteert als het om veiligheid gaat. Voor zzp-monteurs is het meer dan een formaliteit – het is de basis van professioneel en veilig werken in industriële omgevingen. 

    VCA is een certificeringssysteem dat in de jaren '90 is ontstaan om het aantal ongevallen in de industriële sector te verminderen. Het certificaat bewijst dat je de veiligheidsrisico's kent en weet hoe je veilig werkt in risicovolle omgevingen. Het VCA-diploma bestaat in twee varianten:

    • VCA-Basis: gericht op medewerkers die onder toezicht werken
    • VCA-VOL: voor leidinggevenden en zelfstandige monteurs die zonder toezicht werken

    Met een VCA-certificaat toon je aan dat je bekend bent met:

    • Het herkennen van gevaarlijke situaties
    • Het nemen van preventieve maatregelen
    • De juiste werkprocedures bij risicovolle taken
    • Het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen

    Zorg dat je altijd je VCA-pas bij je hebt als je aan het werk bent voor Special Ops. Zonder je VCA-pas kun je geweigerd worden op industriële locaties, waardoor je opdracht vertraging op kan lopen of zelfs gecanceld kan worden.

    VCA-Basis vs. VCA-VOL: Wat is het verschil?

    Niet alle VCA-certificaten zijn gelijk. Als zzp-monteur sta je voor een keuze: VCA-Basis of VCA-VOL? Deze keuze kan het verschil maken tussen het wel of niet binnenhalen van opdrachten. De procesindustrie stelt namelijk hogere eisen aan zelfstandige professionals. Als zzp-monteur werk je zonder direct toezicht en neem je zelf beslissingen over veiligheid. Je bent daarom niet alleen verantwoordelijk voor je eigen veiligheid, maar soms ook voor de veiligheid van anderen. Dit vereist meer kennis en inzicht, wat precies is waar VCA-VOL om draait.

    Voor zzp-monteurs in de procesindustrie is het verschil tussen VCA-Basis en VCA-VOL belangrijk om te begrijpen:

    VCA-Basis

    • Bedoeld voor medewerkers die onder direct toezicht werken
    • Minder uitgebreide stof over leidinggevende aspecten
    • Meestal niet voldoende voor zzp-monteurs in de procesindustrie

    VCA-VOL (Veiligheid voor Operationeel Leidinggevenden):

    • Gericht op zzp-monteurs en leidinggevenden
    • Uitgebreidere kennis van veiligheidsmanagement en toezicht
    • Bevat extra onderdelen over veiligheidsleiderschap
    • Verplicht voor zzp-monteurs in de meeste industriële omgevingen
    • Geldig voor 10 jaar
    Als zzp-monteur in de procesindustrie heb je bijna altijd VCA-VOL nodig. Je werkt immers zelfstandig, zonder direct toezicht van een leidinggevende. Pas de VCA-kennis direct toe tijdens je werkzaamheden - dit is niet alleen veiliger, maar zorgt ook dat de informatie beter blijft hangen voor je herexamen over 10 jaar. 

    In de praktijk wordt VCA-VOL geëist door vrijwel alle opdrachtgevers in de procesindustrie. Special Ops werkt daarom uitsluitend met zzp-monteurs die beschikken over een geldig VCA-VOL certificaat.


    Waarom heb je een VCA-certificering nodig als-monteurs?

    Als zzp-monteur bepaal je zelf waar, wanneer en hoe je werkt. Deze vrijheid komt met verantwoordelijkheden, zeker in de procesindustrie. Werken tussen draaiende machines, met gevaarlijke stoffen of aan elektrische installaties brengt risico's met zich mee. Voor jezelf én voor anderen op de werkvloer. VCA-certificering helpt je deze risico's te herkennen en leert je ook wat je moet doen als er iets gebeurt op de werkvloer. Het maakt je niet alleen een veiligere monteur, maar ook een aantrekkelijkere kandidaat voor opdrachtgevers die hun locaties veilig willen houden.

    Als zzp-monteur in de procesindustrie is een VCA-certificaat om meerdere redenen noodzakelijk:

    • Toegang tot werklocaties: Veel industriële omgevingen eisen een geldig VCA-certificaat voordat je het terrein mag betreden. Zonder certificaat loop je dus opdrachten mis.
    • Wettelijke vereisten: Opdrachtgevers zijn verplicht om de veiligheid op hun terrein te waarborgen. Het inhuren van VCA-gecertificeerde monteurs helpt hen aan deze plicht te voldoen.
    • Aansprakelijkheid: Bij ongevallen kan een geldig VCA-certificaat aantonen dat je volgens de veiligheidsnormen hebt gewerkt. Dit is belangrijk voor verzekeringskwesties en aansprakelijkheid.
    • Concurrentievoordeel: Gebruik je VCA-certificering als verkoopargument bij nieuwe opdrachtgevers. Het toont je professionaliteit en bewijst dat je veiligheid serieus neemt.
    Als zelfstandig monteur ben je zelf verantwoordelijk voor je veiligheid. Een VCA-certificaat helpt je om risico's te herkennen en te vermijden, wat direct bijdraagt aan je eigen welzijn én dat van anderen op de werkvloer.


    Hoe behaal je een VCA-certificaat?

    De investering in een VCA-certificaat betaalt zich snel terug. Het opent deuren naar beter betaalde opdrachten en vergroot je professionele netwerk in de procesindustrie. De VCA-certificering zelf is toegankelijk voor iedereen met technische basiskennis. Er zijn verschillende manieren om je voor te bereiden op het examen, van zelfstudie tot klassikale cursussen. De meeste monteurs slagen na één tot twee dagen studie. En met tien jaar geldigheid is het een langdurige investering in je carrière als zzp-monteur. Het behalen van een VCA-certificaat bestaat uit een aantal stappen:

    1. Opleiding kiezen:

    • Online cursussen (flexibel, eigen tempo)
    • Klassikale opleidingen (1-2 dagen)
    • Zelfstudie met behulp van boeken en oefenexamens
    2. Kosten:
    • VCA-Basis: ongeveer € 150 - 250 inclusief examen
    • VCA-VOL: ongeveer € 200 - 350 inclusief examen
    • Prijzen variëren per aanbieder en studievorm
    3. Examen:
    • 40 meerkeuzevragen
    • 70% goed voor een voldoende
    • Afgenomen op erkende examenlocaties
    • Ook mogelijk in verschillende talen
    4. Geldigheid:
    • 10 jaar geldig
    • Na 10 jaar herexamen nodig
    Markeer de vervaldatum in je agenda als je het certificaat behaalt. Plan de herhalingscursus op tijd - minimaal een maand voor het verlopen van je huidige certificaat. Zo voorkom je dat je tijdelijk niet kunt werken doordat je certificaat verlopen is.

    Bekende opleiders voor VCA zijn PBNA, SSVV, STE en NCOI. Kies een opleider die bij jouw leerstijl past. Wil je extra zekerheid? Volg dan een proefexamen voordat je het echte examen aflegt.


    VCA en andere certificeringen in de procesindustrie

    De techniek verandert snel en met deze ontwikkelingen komen er ook nieuwe uitdagingen en specialisaties. VCA vormt de basis van veilig werken, maar in de procesindustrie heb je soms ook extra certificeringen nodig. Elektromonteurs, monteurs in explosiegevaarlijke omgevingen of zzp-monteurs die met specifieke machines werken hebben baat bij aanvullende certificaten. Deze certificaten zorgen niet alleen dat je veiliger werkt, maar verhogen ook je marktwaarde als zzp-monteur. De certificaten tonen je toewijding aan veiligheid en je bereidheid om te investeren in je vakkennis. VCA is een basiscertificering voor de procesindustrie, maar afhankelijk van je specialisatie zijn aanvullende certificaten waardevol:

    NEN 3140 voor elektromonteurs:

    • Certificering voor het veilig werken met elektrische installaties
    • Verplicht voor elektromonteurs die zelfstandig schakelingen uitvoeren
    • Geldt als aanvulling op VCA, niet als vervanging
    ATEX-certificering:
    • Voor monteurs met werkzaamheden in explosiegevaarlijke omgevingen
    • Verplicht in veel chemische fabrieken en bij werkzaamheden met brandbare stoffen
    • Bouwt voort op VCA-kennis met specifieke aandacht voor explosiegevaar
    BHV/EHBO:
    • Nuttig voor eerste hulp bij ongevallen op de werkvloer
    • Versterkt je positie als veiligheidsbewuste monteur
    • Kan het verschil maken in noodsituaties
    Een combinatie van certificeringen verhoogt je waarde als zzp-monteur en opent deuren naar meer gespecialiseerde en beter betaalde opdrachten in de procesindustrie.


    Start veilig, werk veilig

    VCA-certificering is niet alleen een verplichting in de procesindustrie - het is een investering in je veiligheid en carrière als zzp-monteur. Het certificaat bewijst dat je weet hoe je veilig werkt in risicovolle omgevingen. Dit is van onschatbare waarde voor jezelf, je collega's en je opdrachtgevers. Special Ops verbindt jou als VCA-gecertificeerde zzp-monteur aan de beste opdrachten in de procesindustrie. Wij kennen de markt, weten welke certificeringen nodig zijn voor specifieke opdrachten en zorgen dat jij aan het werk kunt bij opdrachtgevers die passen bij jouw expertise.

    Schrijf je in bij Special Ops en ga direct aan de slag bij de vetste opdrachtgevers!

    Via Special Ops aan de slag? Uitdagende zzp-opdrachten in de techniek
    • Je krijgt wekelijks uitbetaald
    • We werken met een reverse billing system
    • Marktconform tarief 
    • We nemen de acquisitie uit handen 

    Wat kunnen we voor jou betekenen?

    make some noise

    De zoektocht naar die ‘special breed’ is een uitdaging, maar gelukkig zijn ook wij hiervoor speciaal opgeleid. Wij staan dag en nacht klaar om toptechnici, geselecteerd op hun expertise, ervaring én capaciteit aan het werk te zetten. Wij willen altijd het beste uit onszelf halen en ambiëren dat ook voor jou. Wat kunnen we voor jou betekenen?